Hiện nay nguy cơ trẻ nhỏ mắc chứng tự kỷ rất cao. Vậy làm thế nào để xác định trẻ có mắc chứng tự kỷ? Cùng tìm hiểu các dấu hiệu trẻ tự kỷ dưới 24 tháng để có thể sớm nhận biết chứng tự kỷ, kịp thời phát hiện và có biện pháp điều trị, chăm sóc trẻ.
1. Các dấu hiệu nhận biết trẻ tự kỷ dưới 24 tháng tuổi
Trẻ 24 tháng tuổi mắc chứng tự kỷ sẽ xuất hiện nhiều dấu hiệu rất dễ nhận biết, chỉ cần chú ý quan sát và quan tâm trẻ, phụ huynh có thể dễ dàng nhận biết trẻ có mắc chứng tự kỷ hay không. Vậy, dấu hiệu bệnh tự kỷ ở trẻ em là gì?
1. Không phản ứng với âm thanh hay tiếng gọi của bạn
Lên hai tuổi, trẻ đã bắt đầu có nhận thức, nắm bắt được ngôn ngữ, hiểu được lời nói của cha mẹ, thính giác cũng đã nhạy bén rất nhiều. Tuy nhiên nếu trẻ 24 tháng tuổi nhưng vẫn không nắm bắt được lời nói của bố mẹ, không phản ứng khi nghe một âm thanh bất kỳ lẫn tiếng gọi của bố mẹ thì rất có thể trẻ đã có dấu hiệu bị tự kỷ. Trẻ mắc chứng tự kỷ dù tai rất thính nhưng lại không ý thức được các âm thanh xung quanh, cũng như có người gọi mình.
2. Không quan tâm đến các trò chơi bạn đưa cho chúng
Thông thường trẻ nhỏ rất thích các đồ chơi ngộ nghĩnh, hay tranh giành đồ chơi với các bạn, chúng thường hứng thú với các đồ vật dễ thương, rực rỡ sắc màu, nên sẽ rất bị thu hút nếu được ai đó cho đồ chơi. Tuy nhiên nếu trẻ thờ ơ với các trò chơi, không quan tâm đến trò chơi bạn đưa cho chúng thì rất dễ đây là một dấu hiệu của chứng tự kỷ, cần theo dõi để phát hiện sớm.
3. Không bập bẹ nói chuyện
Giai đoạn 24 tháng tuổi, trẻ sẽ bắt đầu hình thành ngôn ngữ và khả năng giao tiếp, trẻ sẽ bắt đầu bi bô tập nói những tiếng cơ bản. Trường hợp dù đã lên hai mà trẻ vẫn chậm nói, không có dấu hiệu bập bẹ tập nói thì bạn cần chú ý quan sát và đưa bé đi kiểm tra vì rất dễ bé đã bị chứng tự kỷ.
4. Không với tay đòi mẹ
Trẻ nhỏ thường quấn lấy mẹ, luôn đòi mẹ bồng, chỉ cần để trẻ chơi một mình hoặc đưa cho người khác thì trẻ sẽ với tay đòi mẹ khi thấy mẹ xuất hiện. Những trường hợp trẻ không với tay đòi mẹ, không quấy khóc khi người lạ bồng thường khá nguy hiểm, cảnh báo có thể bé đã có dấu hiệu trẻ tự kỷ dưới 24 tháng.
5. Không sử dụng cử chỉ với người đối diện
Khi trẻ 24 tháng tuổi ngồi chơi với người đối diện thường hay bi bô nói và chân tay cử động liên tục, với tay chỉ trỏ để đòi những vật xung quanh, bé thường rất linh động. Tuy nhiên nếu bé không sử dụng cử chỉ với người đối diện, chỉ ngồi im và ít hoạt động thì bạn cần theo dõi và đưa trẻ thăm khám, trẻ đã có dấu hiệu mắc chứng tự kỷ, cần thăm khám kịp thời.
6. Không biết chỉ tay
Trẻ lên hai thường rất thích chỉ trỏ, chúng thường chỉ tay đòi những đồ vật xung quanh để quấy phá, tay chân trẻ rất linh động, chỉ trỏ liên tục. Nếu bé nhà bạn không biết dùng cách chỉ tay, ít vận động cánh tay và các ngón, hay ngồi im và không đòi bất cứ thì gì thì rất dễ bé đã có dấu hiệu bị tự kỷ.
7. Không sử dụng các từ đơn từ 16 tháng trở đi
Bắt đầu từ 16 đến 24 tháng tuổi trẻ em thường bắt đầu bi bô tập nói với những từ đơn, gọi ba mẹ,... Tuy nhiên nếu bé từ 16 tháng trở đi không sử dụng các từ đơn, không có dấu hiệu dùng ngôn ngữ thì cần theo dõi và cho bé đi kiểm tra, rất có khả năng bé bị tự kỷ, chậm nói vì đây là một trong những dấu hiệu trẻ tự kỷ dưới 24 tháng. Cần cho bé đi khám khoa nhi để kiểm tra và chữa bệnh nếu không may mắc phải.
8. Mất kỹ năng bằng lời nói
Trẻ lên hai sẽ bắt đầu biết nói và bập bẹ nói những tiếng vỡ lòng, trường hợp bé không có dấu hiệu tập nói, mất kỹ năng bằng lời nói, chỉ kêu ú ớ những chuỗi âm thanh vô nghĩa, hay la hét, chậm giao tiếp thì bạn cần đưa bé đi kiểm tra vì trẻ tự kỷ thường có những biểu hiện kỹ năng bằng lời nói, chậm nói, thậm chí không nói được.
9. Đã từng nói hoặc bập bẹ nhưng bây giờ thì không
Như đã nói ở trên, trẻ lên hai bắt đầu biết nói và tập nói bập bẹ, bắt đầu từ 16 tháng tuổi trẻ đã phát ra những từ đơn âm tiết, tuy nhiên đến 24 tháng tuổi mà bé vẫn không nói được, không có dấu hiệu tập nói, không thấy phát ra tiếng thì rất dễ bé đã mắc chứng tự kỷ.
10. Đi trên ngón chân của mình hoặc không đi
Trẻ 24 tháng tuổi đã đi vững, chạy liếng thoắt, hay đùa nghịch và quấy phá, tuy nhiên nếu nhận thấy trẻ lười vận động, đi trên các ngón chân thay vì bàn chân, lười đi thì bạn nên theo dõi và đưa trẻ đi kiểm tra, vì đây là một trong những triệu chứng bệnh tự kỷ ở trẻ em.
2. Điều trị trẻ tự kỷ ở đâu hiệu quả
Khi nhận thấy trẻ lên 2 có những biểu hiện mắc chứng tự kỷ, phụ huynh cần kịp thời phát hiện và đưa trẻ đến các cơ sở y tế chuyên khoa để thăm khám, phát hiện và tiếp nhận các phương pháp điều trị kịp thời. Phát hiện tự kỷ khi còn nhẹ, thăm khám kịp thời sẽ giúp trẻ có thể phục hồi nhanh chóng và phát triển như những đứa trẻ bình thường. Hiện nay có rất nhiều trung tâm y tế chuyên chăm sóc và điều trị trẻ tự kỷ, các bạn có thể đưa các bé đến để được thăm khám và điều trị.
Một số cơ sở thăm khám cho trẻ tự kỷ mà các bậc phụ huynh có thể lựa chọn khi phát hiện bé có các dấu hiệu trẻ tự kỷ dưới 24 tháng là: Khoa Tâm lý- Bệnh viện Nhi Đồng 1; Khoa Tâm lý- Bệnh viện Nhi Đồng 2; Trung tâm Điều trị Tâm bệnh và Tự kỷ bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec; Bệnh viện Nhi Trung Ương; Khoa Tâm Bệnh – Bệnh Viện Nhi Trung Ương, Trung tâm phục hồi chức năng (Bệnh viện Bạch Mai),...
Bên cạnh đó, nếu muốn điều trị bằng phương pháp giáo dục bạn có thể cho con đến các trường chuyên biệt cho trẻ tự kỷ như: Trường chuyên biệt tư thục Ước Mơ, trung tâm Sao Mai,...
Những cơ sở y tế và trường chuyên biệt này đều là những địa chỉ uy tín, có nhiều năm kinh nghiệm trong việc thăm khám và điều trị tự kỷ ở trẻ em. Các bé đến đây sẽ nhận được sự chăm sóc, điều trị tâm lý, tiếp cận các phương pháp giáo dục tiên tiến và phù hợp nhất. Đội ngũ bác sĩ, chuyên gia tâm lý, giáo viên và chuyên viên có trình độ cao, kinh nghiệm chăm sóc và điều trị cho trẻ mắc bệnh tự kỷ rất dày dặn, các bậc phụ huynh hoàn toàn an tâm khi lựa chọn.
Với thực trạng số lượng trẻ mắc tự kỷ ngày càng gia tăng thì việc nhận biết và sớm điều trị cho trẻ là rất cần thiết. Nắm được các dấu hiệu trẻ tự kỷ dưới 24 tháng sẽ giúp các bậc phụ huynh có thể kịp thời phát hiện trẻ bị tự kỷ, nhanh chóng thăm khám và tiếp nhận các liệu pháp điều trị phù hợp. Thăm khám, điều trị kịp thời khi tự kỷ còn nhẹ sẽ giúp bé phục hồi tốt, sớm hòa nhập với cộng đồng, phát triển như những đứa trẻ bình thường.