Ung thư da mặt là căn bệnh ung thư có tiến triển di căn rất nhanh và đe dọa tính mạng người bệnh. Tuy rằng bệnh này không quá phổ biến nhưng nếu không phát hiện sớm sẽ khó lòng trị khỏi.
1. Tìm hiểu ung thư da mặt là gì?
Ung thư da mặt là tình trạng phát triển bất thường, không kiểm soát được của những tế bào da. Bệnh gây thiệt hại lớn đến cấu trúc phân tử tác động lên tế bào và gây ra đột biến hoặc những khiếm khuyết về gen. Những tế bào lạ này thường nhân lên rất nhanh dần hình thành các khối u ác tính. Các vị trí thường xuất hiện là phần dưới mắt, phần má, miệng và lan nhanh ra toàn bộ da mặt cùng các vùng lân cận nếu không điều trị kịp thời.
Ung thư trên da mặt di căn rất nhanh
2. Nguyên nhân gây nên ung thư da mặt
1. Da trắng
Những người da trắng, tóc mắt sáng màu thường dễ mắc các chứng bệnh về da hơn người da và tóc tối màu. Nguyên nhân là do người da trắng có ít sắc tố melanin bảo vệ da hơn nên dễ cháy nắng và có nốt ruồi.
2. Phơi nắng quá nhiều
Nguy cơ mắc chứng ung thư da có thể tăng lên gấp đôi nếu công việc của bạn cần tiếp xúc với ánh nắng quá nhiều. Đừng quên sử dụng kem chống nắng bảo vệ da hàng ngày và che chắn cẩn thận khi ra ngoài để hạn chế bớt các tác nhân gây bệnh từ mặt trời cũng như các yếu tố môi trường ảnh hưởng xấu đến làn da.
Phơi nắng quá nhiều và số lượng các hóa chất trên da làm tăng tỉ lệ ung thư da
3. Số lượng nốt ruồi
Nốt ruồi chính là những khối u hắc tố bị sinh ra do sự loạn sản và cũng là khu trú của sắc tố melanin. Nốt ruồi ở mặt thường xuyên phơi nắng, cọ xát có nguy cơ phát triển nhanh thành các bệnh lý nguy hiểm trong đó có bệnh ung thư da.
4. Nắng và khí hậu khu vực sinh sống
Nắng nóng cực điểm tại Việt Nam là môi trường phù hợp khiến các tế bào ung thư da có xu hướng phát triển nhanh và mạnh hơn.
Da tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng dễ gây ung thư
5. Tiền sử gia đình
Nếu người trong gia đình mắc chứng bệnh ung thư da thì nguy cơ con cái của họ cũng mắc bệnh tương tự sẽ cao hơn người bình thường. Để hạn chế rủi ro, cách tốt nhất là bạn nên tham khảo các gói tầm soát ung thư sớm phát hiện bệnh, điều trị kịp thời nếu chẳng may mắc bệnh.
6. Hệ thống miễn dịch suy yếu
Hệ miễn dịch suy yếu thường kéo theo nhiều chứng bệnh trong đó có ung thư da. Để tăng sức đề kháng, ngoài chế độ ăn bạn có thể bổ sung thêm các loại thực phẩm chức năng tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, bạn cần tìm hiểu kỹ loại thuốc phù hợp và địa chỉ mua uy tín tránh mua phải hàng kém chất lượng.
7. Tiếp xúc bức xạ
Bức xạ cực tím của ánh nắng mặt trời sẽ gây tổn thương DNA của tế bào da. Da tiếp xúc nhiều với ánh nắng sẽ bị bỏng, khô mất đàn hồi và có thể gây ung thư da nếu tiếp xúc với nắng vào giờ cao điểm quá lâu.
8. Tiếp xúc với một số chất
Những cư dân sống gần các mỏ khoáng sản hay nhà máy hóa chất thường có nguy cơ mắc bệnh ung thư nói chung và ung thư da nói riêng nhiều hơn người sống ở các khu vực trong lành khác.
9. Tiền sử bản thân
Những vùng da bị bỏng hay viêm nhiễm lâu ngày sẽ có nguy cơ ung thư da cao hơn các vị trí khác. Nguyên nhân là do quá trình tái tạo lớp biểu bì bị ảnh hưởng.
Gia đình có người mắc bệnh tăng nguy cơ bị bệnh ung thư
3. Triệu chứng của ung thư da mặt
1. Quan sát biểu hiện ung thư da mặt ở nốt ruồi
Triệu chứng ung thư da mặt biểu hiện ở nốt ruồi thường được ít người chú ý vì dễ khiến họ lầm tưởng với những vết bớt thông thường. Ung thư từ nốt ruồi bắt đầu từ khối u rất nhỏ, không ngứa không đau nên rất khó nhận biết.
Trên thực tế, trong quá trình phát triển khối u mới dần viêm nhiễm, hoại tử và dần di căn sang các khu vực lân cận. Biến chứng nặng nhất của bệnh là khối u có thể “ăn” mất môi, mũi, mắt tùy vào vị trí khối u.
Khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào trên da như nốt ruồi bỗng dưng tăng kích cỡ hay ngứa đau dấm dứt dù bất kỳ màu sắc gì cũng cần chú ý. Nếu đường kính nốt ruồi lớn hơn hẳn các nốt ruồi thông thường thì đây là một điểm đáng ngờ báo hiệu bạn có thể đã bị ung thư da.
Tuy nhiên, bạn cũng không cần quá lo lắng vì nốt ruồi nhìn chung hầu hết rất hiếm trường hợp bị biến chứng thành ung thư da. Chỉ khi nốt ruồi có sự khác biệt nhất định với bình thường như đường viền không đều, màu sắc thay đổi theo thời gian hay đường kính tăng nhanh mới có thể tạm thời kết luận đó là nốt ruồi chứa khối u ác tính.
Nhận biết ung thư da mặt qua nốt ruồi
2. Nhận biết ung thư da qua dấu hiệu tổn thương da bất thường
Dấu hiệu ung thư da mặt có thể nhận thấy qua những tổn thương bất thường trên da. Một vết sưng màu hồng mờ hay màu trắng ngọc trai nhìn thấy trên bề mặt có thể là dấu hiệu của loại ung thư biểu mô tế bào đáy. Thông thường nó dễ xuất hiện trên mặt, tai hoặc cổ. Nếu để lâu có thể vỡ ra, chảy máu và đóng vảy đen.
Một dạng khác của ung thư da là các vết màu nâu đen hoặc xanh với viền mờ hơi nhô lên. Ngoài ra, ung thư da còn biểu hiện qua những mảng phẳng lớn, màu đỏ ngứa ngáy có thể lở loét đang theo thời gian ngày một lan rộng.
Nếu xuất hiện những tổn thương màu trắng nhìn giống như sáp không có đường viền rõ ràng đây cũng có thể là một dạng ung thư ít phổ biến nhưng khá nguy hiểm bạn cần chú ý. Các tình trạng bên trên là những dấu hiệu ung thư da không được chủ quan mà chúng ta cần nắm rõ.
Các thiết bị y tế hiện đại có thể kiểm tra chính xác mức độ tổn thương của da
3. Khi nào nên gặp bác sĩ
Như đã nói ở trên, những dấu hiệu của bệnh ung thư da thời gian đầu sẽ rất mờ nhạt. Đa phần chúng ta sẽ không quá chú ý đến những dấu hiệu này, đặc biệt là ở phái mạnh. Cách tốt nhất là bạn nên tuân thủ khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần để phát hiện bệnh sớm nhất và điều trị kịp thời khi còn có thể. Ngoài ra ở Hà Nội và TP HCM có rất nhiều địa chỉ khám ung thư da uy tín nữa để chúng ta tham khảo.
Sử dụng kem chống nắng là phương pháp bảo vệ da hiệu quả
4. Ung thư da mặt có nguy hiểm không?
1. Giai đoạn tiến triển của ung thư da
Ung thư da mặt cũng như hầu hết các dạng ung thư da khác đều có 4 giai đoạn bệnh. Ở giai đoạn 0 và giai đoạn 1 tế bào ung thư gần như chưa biểu lộ ra ngoài hoặc có kích thước siêu nhỏ.
Từ giai đoạn 2, 3 khối u phát triển rất nhanh có dấu hiệu lan rộng và di căn. Độ phát triển của khối u còn tùy thuộc vào vị trí và kích thước khối u cũng như đặc điểm vi mô của bệnh và sức khỏe bệnh nhân.
2. Mức độ nguy hiểm, biến chứng của ung thư da mặt
Ung thư da không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn nguy hiểm đến tính mạng người bệnh. Tuy rằng nếu phát hiện bệnh ở giai đoạn đầu rất có khả năng chữa khỏi nhưng hầu hết bệnh nhân đều chỉ được phát hiện khi đã gần giai đoạn cuối. Hơn nữa, bệnh này rất dễ tái phát, di căn sau khi điều trị. Bệnh nhân đã mắc chứng ung thư da t cũng dễ mắc các loại ung thư da khác.
Cần ngay đến sự hỗ trợ của y tế, ung thư da rất dễ tái phát, di căn sau khi điều trị
3. Tiên lượng điều trị của ung thư da
Điều trị ung thư da là cả một quá trình khó khăn và đòi hỏi sự kiên trì của cả đội ngũ bác sĩ và bệnh nhân. Càng phát hiện, bệnh càng khó chữa. Tùy từng giai đoạn mà tiên lượng sống sẽ khác nhau. Nếu phát hiện và điều trị từ giai đoạn 1 khả năng sống sau 5 năm gần như đến 100%. Phát hiện muộn hơn thời gian sống sẽ giảm dần khoảng 20 – 40% tùy sức khỏe bệnh nhân và phác đồ điều trị.
4. Các yếu tố tăng rủi ro cho ung thư da mặt
Ung thư da có thể sống được bao lâu tùy thuộc vào rất nhiều yếu tố. Trong đó, hệ miễn dịch và sức khỏe bệnh nhân là yếu tố quan trọng gần như quyết định đến 60% kết quả điều trị. Các yếu tố còn lại phải kể đến như phương pháp điều trị và thời gian phát hiện bệnh.
Ung thư da có thể bắt đầu từ những tổn thương nhỏ
5. Phương pháp điều trị ung thư da mặt
1. Thuốc bôi
Có một số loại thuốc bôi dạng kem, gel và dung dịch được sử dụng phổ biến hoạt động bằng cách kích thích hệ thống miễn dịch của cơ thể. Có một số bệnh nhân không gặp tác dụng phụ nào nhưng cũng có một số ít người bị viêm, đỏ hoặc kích ứng da.
2. Phá hủy ung thư bằng điện di và nạo
Vùng khối u được gây tê và cạo nhiều lần bằng dụng cụ chuyên dụng sau đó sẽ được cắt bằng kim điện. Ưu điểm của phương pháp này là rẻ tiền và nhanh. Tuy vậy, nó lại gây vết sẹo rất khó coi và tỷ lệ tái phát tương đối cao. Thông thường phương pháp này ít dùng trong ung thư da mặt.
3. Phẫu thuật cắt bỏ
Khu vực quanh khối u được gây tê cục bộ và cắt bỏ. Vết thương được đóng lại bằng chỉ khâu. Ưu điểm của phương pháp này là tỷ lệ chữa khỏi tương đối cao.
4. Phẫu thuật vi mẫu Mohs
Gây tê cục bộ vị trí u và phẫu thuật loại bỏ chúng. Các mô sẽ được đánh giá dưới kính hiển vi và triệt để gần như hoàn toàn các khối u nhỏ nhất.
5. Xạ trị
Hình thức điều trị này tương đối hữu ích với những đối tượng không thể phẫu thuật. Nhược điểm duy nhất là phương pháp này khá tốn kém và thường chỉ dành cho người cao tuổi.
6. Các loại điều trị khác
Các phương pháp điều trị khác như phương pháp đông lạnh, liệu pháp quang động, phẫu thuật laser. Tuy nhiên, những phương pháp này thường ít được áp dụng do hiệu quả mang lại không quá cao.
Phương pháp điều trị ung thư da mặt là gì
Trên đây là tổng hợp thông tin chi tiết về chứng bệnh ung thư da mặt. Tuy nói rằng bệnh này không phổ biến nhưng lại cực kỳ nguy hiểm nếu bệnh nhân đã mắc phải. Hãy luôn cố gắng bảo vệ bản thân mình và gia đình khỏi các tác nhân gây bệnh trên.
){kind=link}